6486 sayılı Kanunla yapılan değişikle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesine, birinci fıkradan sonra gelmek üzere “On ve üzerinde sigortalı çalıştıran işyerlerine uygulanmak üzere, birinci fıkranın (ı) bendinde belirtilen ve Hazinece karşılanan puana, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden altı puana kadar ilave puan eklemeye, sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksini dikkate almak suretiyle ilave puan uygulanacak illeri ve uygulama süresini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.” şeklinde yeni bir fıkra eklenmiştir.
1/1/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren bu fıkraya istinaden beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık prim indiriminden hangi bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerin yararlanabileceği ile bahse konu indirimden yararlanma süresi Bakanlar Kurulu’nun 30/5/2013 tarih ve 2013/4966 sayılı Kararı ile belirlenmiştir.
İlave Altı Puanlık İndirimden Yararlanılabilecek Bölgeler
Bakanlar Kurulu’nca alınan karar uyarınca, beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık prim indirimden yararlanılabilecek bölgeler, sözkonusu indirimden yararlanma süresine göre üç farklı listede gösterilmiştir.
1. Liste: Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Karaman, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas, Trabzon ve Uşak,
2. Liste: Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli ve Yozgat,
3. Liste: Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van ve Gökçeada-Bozcaada ilçeleri yer almaktadır.
İndirimden Yararlanma Süresi
Bakanlar Kurulu kararında, beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık indirimden
- 1. Listedeki bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerin 4 yıl süreyle,
- 2. Listedeki bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerin 5 yıl süreyle,
- 3. Listedeki bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerin 6 yıl süreyle
yararlanabilecekleri öngörülmüştür.
Dolayısıyla söz konusu destekten,
- 1. Listede yer alan işverenlerce 2013/Ocak ila 2016/Aralık ayları arasında,
- 2. Listede yer alan işverenlerce 2013/Ocak ila 2017/Aralık ayları arasında,
- 3. Listede yer alan işverenlerce 2013/Ocak ila 2018/Aralık ayları arasında
Yararlanılabilecektir.
İndirimden Yararlanma Şartları
Bakanlar Kurulunca belirlenen bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerin beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık indirimden yararlanabilmeleri için;
1-Özel sektör işvereni olmaları
2-Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmaması: Beş puanlık prim indiriminden yararlanılması sırasında yasal ödeme süresi geçmiş borcun olup olmadığına işyeri bazında bakılırken, ilave altı puanlık prim indiriminden yararlanılması sırasında yasal ödeme süresi geçmiş borcun olup olmadığına işveren bazında bakılmaktadır. Başka bir ifade ile ilave altı puanlık prim indirimden yararlanılabilmesi için kapsama giren bir işverenin, indirimden yararlanacağı işyerinin yanı sıra Türkiye genelinde kendi adına tescil edilmiş işyerleri ile ortak, düzey yönetici, aracı ve işveren vekili olduğu işyerlerinden kaynaklanan ödeme vadesi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borcunun bulunmaması gerekmektedir.
Dolayısıyla kapsama giren bölgelerde faaliyet gösteren işyerine ait yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası bulunmayan bir işverenin, kapsama giren veya girmeyen bölgelerde başka bir işyerinin daha olduğu ve bu işyerinden dolayı yasal ödeme süresi geçmiş prim borcunun bulunduğu varsayıldığında, bahse konu işveren kapsama giren ilde faaliyet gösteren işyerinden dolayı ilave altı puanlık indirimden yararlanamayacağından, yalnızca beş puanlık prim indiriminden yararlanabilecektir.
Diğer taraftan, yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borcu bulunmakla birlikte bahse konu borçları 6183 sayılı Kanun veya çeşitli özel kanunlar uyarınca taksitlendirilmiş işverenlerin yanı sıra İşverenlere Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal Güvenlik Kurumundan Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğin 6 ncı maddesi uyarınca, Türkiye genelindeki prim ve idari para cezası borcunun gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte toplamı brüt aylık asgari ücretten az olan işverenlerin ilave altı puanlık prim indiriminden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
3- İşverenin gerçek kişi olması halinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında ödeme vadesi geçmiş borcunun bulunmaması veya 2. maddede belirtilen borçlarla birlikte toplam borcun aylık asgari ücreti aşmaması,
4-Vergi dairelerine vadesi geçmiş borçlarının olmaması,
5- On veya üzerinde sigortalı çalıştırılması: On veya üzerinde sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespitinde;
-0 (sıfır) gün ve 0 (sıfır) kazançlı sigortalılar
-Varsa alt işverenlerce çalıştırılan sigortalılar,
-Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar
-Ay içinde işe giren ve işten ayrılan sigortalılar
toplam sayıya dahil edilecektir.
6- Aylık prim ve hizmet belgelerinin;
-1. Listedeki bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerce 46486,
-2. Listedeki bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerce 56486,
-3. Listedeki bölgelerde faaliyet gösteren işverenlerce 66486
Kanun numarası seçilerek yasal süresi içinde verilmesi,
7-Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,
8- İşyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğu yönünde bir tespitin bulunmaması
9- e-Borcu Yoktur aktivasyon işleminin yapılmış olması; Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezasının olup olmadığının sorgulanabilmesi için e-Borcu yoktur aktivasyon başvurusunda bulunulması gerekmektedir.
Yararlanılacak İndirim Tutarı
Aylık prim ve hizmet belgelerinin 46486/56486/66486 sayılı kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmesi halinde belgede kayıtlı sigortalıların;
- Prime esas kazanç tutarlarının tamamı üzerinden 05510-Beş puanlık prim indirimi,
- Prime esas kazanç alt sınıra kadar olan kazançları üzerinden 6486-Altı puanlık prim indirimi
Kadar hazine tahakkuku oluşturulacaktır. Bu durumda, indirim kapsamına girmeyen sigorta primlerinin işverence yasal süresi içinde ödenmesi halinde, 5 + 6 = 11 puanlık prim Hazinece karşılanacaktır.
Örneğin, Diyarbakır ilimizde faaliyet gösteren (A) Limited Şirketince düzenlenen 2014/Mayıs ayına ilişkin ayılık prim ve hizmet belgesinde
Sigortalı sayısı : 12
Prim Gün sayısı: 290
Prime esas kazanç tutarı: 17.500,00 TL olduğu düşünüldüğünde,
17.500,00 * 5 / 100 = 875,00 TL (05510) Hazinece karşılanacak tutar,
Günlük asgari ücret * Prim Gün Sayısı = İlave 6 puanlık indirime esas matrah
35,70 * 290 = 10.353,00
10.353,00 * 6 / 100 = 621,18 (66486) Hazinece karşılanan tutar
Olacaktır. Bu durumda işverence ödenecek sigorta primi
17.500,00 * 34,5 / 100 = 6.037,50
6.037,50 – 875,00 – 621,18 = 4.541,32 TL olacaktır.
GÜLBENK Müşavirlik